De loonkloof tussen mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt
Hoewel vrouwen door de jaren heen steeds meer als gelijken worden gezien van de man, verdienen mannen vandaag de dag nog steeds meer geld voor dezelfde banen die vrouwelijke collega’s hebben. In deze blog lees je alles over de kloof tussen mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt en dan vooral over de kloof m.b.t. de salarissen. Je leest wat de loonkloof inhoudt en op welke manier deze wordt berekend. Verder lees je wat Nederland er in de afgelopen jaren aan doet om de kloof tussen werkende mannen en vrouwen te verminderen. Je krijgt ook tips over wat je als werkgever kunt doen om hieraan bij te dragen. Daarna lees je welke voordelen eraan het verkleinen van de kloof zitten en wat men in de toekomst kan verwachten.
Wat houdt de loonkloof tussen mannen en vrouwen in?
Uit Nationaal Salarisonderzoek is gebleken dat vrouwen gemiddeld 5% tot 7% minder salaris verdienen dan mannen, terwijl zij exact dezelfde functie beoefenen in het bedrijfsleven of bij de overheid. Dit wordt ook wel de loonkloof genoemd. Het feit dat een vrouw voor exact dezelfde werkzaamheden als de man, minder salaris verdiend, is schokkend en een groot probleem in onze hedendaagse samenleving.
Op welke manier wordt de loonkloof tussen mannen en vrouwen berekend?
De loonkloof kun je berekenen door te kijken naar het verschil in het bruto uurloon van mannen en vrouwen. Bekijk het salaris dat je aan je personeel uitbetaald, voordat er sociale premies en inkomstenbelasting vanaf wordt gehaald. Bedrijven met meer dan 10 werknemers, worden meegenomen in de berekening, kleinere bedrijven niet. De berekening van de loonkloof tussen mannen en vrouwen houdt geen rekening met bijzondere factoren. Hieronder kun je werkervaring, het aantal werkuren per week, loopbaanonderbreking of het type werk niet in meegerekend. Zelfs wanneer er alleen naar het bruto loon van mannen en vrouwen wordt gekeken, blijkt dat vrouwen in de EU over het algemeen minder verdienen dan de mannen.
Zijn we als Nederland wel zo vooruitstrevend als we denken?
In Nederland ligt er een taboe rond vrouwen die bij de werkgever om een salarisverhoging vragen. Vrouwen voelen zich vaak niet zeker genoeg om voor een salarisverhoging te vragen, of weten niet op welke manier zij het beste over de hoogte van hun salaris kunnen onderhandelen. Vandaar dat er bedrijven worden opgericht zoals Salaristijger van Sophie van Gool en Erwin Hieltjes. Dit soort personen leren vrouwen op welke manier zij hun salarisonderhandelingen kunnen aanvliegen. Zij gaan ook langs bij bedrijven om meer informatie te bieden over de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Op die manier hopen zij de ongelijkheid tussen man en vrouw op de werkvloer te verminderen.
Het probleem is dat de loonkloof niet in een aantal maanden gedicht kan worden. Dit kost tijd, moeite en veel energie. Niet alleen bedrijven moeten zich bewust worden van de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Het moet ook in alle cao’s en overige salarisschalen worden doorgevoerd. Werkgevers denken nu dat zij er goed aan doen om de cao’s en salarisschalen te volgen. Maar hier zitten ook al ongelijkheden in verwerkt. Het probleem is dus niet één, twee, drie aangepakt. Maar ergens moet een begin worden gemaakt en dat is waar de werkgevers hun bijdrage kunnen leveren.
Hoe is de kloof tussen mannen en vrouwen de afgelopen 20 jaar veranderd?
Het is een algemeen gegeven dat vrouwen meer onbetaald werk doen dan mannen. Hieronder valt het runnen van een huishouden en het zorgen voor de kinderen. Dit neemt veel tijd in beslag. Vrouwen die werken en zorgtaken op zich nemen binnen het gezin, werken dus minder betaalde uren dan de man, maar krijgen ook nog eens minder betaald per uur. In de afgelopen 20 jaar is er een beweging ontstaan dat zich richt op vrouwenemancipatie en gendergelijkheid. De Rijksoverheid zet zich in om vrouwen de mogelijkheid te bieden om financieel onafhankelijk te worden. Hiervoor is economische zelfstandigheid nodig.
Verder dienen de mannen hun zorgtaken uit te breiden. De vrouw kan dan thuis met de kinderen wordt ontzien en de tijd krijgen om betaald werk te verrichten. De balans tussen, de man werkt en de vrouw is thuis bij de kinderen, moet worden verlegd. Het zou eerlijker zijn als zowel de man als vrouw parttime werkt, zodat zij elkaar kunnen afwisselen op het thuisfront. Bedrijven kunnen hierin bijspringen door flexibele werktijden aan te bieden aan zowel mannen als vrouwen. Er kunnen verlofregelingen worden toegepast. Of de werkgever kan bij de werknemers zorgen voor een tegemoetkoming voor de kosten die zij voor de kinderopvang betalen.
Wat kun je als werkgever doen om de loonkloof tussen mannen en vrouwen te verkleinen?
Sophie van Gool zet zich dagelijks in om de loonkloof tussen mannen en vrouwen te verminderen. Met haar zijn er nog meer bedrijven en instanties die zich hier veelvuldig mee bezighouden. Er zijn een aantal laagdrempelige mogelijkheden die de werkgever kan toepassen binnen zijn/haar bedrijf om de loonkloof tegen te gaan. Het is belangrijk dat men bij de werving van nieuw personeel altijd hetzelfde openingsbod voor een bepaald salaris doet. Ongeacht of de sollicitant een man of vrouw is. Het is belangrijk om de beste onderhandelaar, niet het hoogste salaris te geven. Dit zou oneerlijk zijn naar personen die minder goed voor zichzelf kunnen opkomen.
De gelijkheid begint dus al bij het aannemen van nieuw personeel. Verder dien je personen die om een loonsverhoging vragen, serieus te nemen. Bekijk wat diegene verdient en of dit genoeg is voor de functie die hij/zij vervuld, de ervaring die hij/zij heeft en of dit bedrag zowel voor mannen als vrouwen gelijkligt binnen je bedrijf. Zie je dat er een verschil zit tussen het salaris van mannen en vrouwen voor dezelfde functie, verantwoordelijkheden en werkervaring? Dan dien je hier als werkgever direct iets aan te doen. Het is de kunst om je bewust te worden van de verschillen in de hoogte van het salaris van jouw personeel. Neem hier dus een keer de tijd voor. Zoek het grondig uit en pas zo nodig aan waar mogelijk.
Welke voordelen zitten eraan het dichten van de loonkloof?
Wanneer Nederland zich hard maakt voor het dichten van de loonkloof tussen mannen en vrouwen, is dit niet alleen gunstig voor deze twee arbeidsgroepen. Het is rechtvaardig om de loonkloof te dichten. Vrouwen die hetzelfde werk doen als een man en hier minder voor betaald krijgen, is ouderwets en moet direct aangepakt worden. Wanneer de kloof tussen wat mannen en vrouwen verdienen wordt verkleind, is dit goed voor onze economie. Vrouwen zullen namelijk meer koopkracht winnen, waardoor de economie in Nederland groeit. Verder kunnen de kosten voor de dure verzorgingsstaat die Nederland is, beter gedragen worden als mannen en vrouwen een eerlijk salaris verdienen. Ook kan de Belastingdienst meer geld verdienen, aangezien de vrouwen hogere belastingaanslagen krijgen.
Researchers Dr. Juliet Webster e.a. hebben voor de Europese Unie onderzoek gedaan naar het effect van het verkleinen van de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Hieruit komt naar voren dat wanneer de loonkloof met 1% wordt verminderd, het bbp (bruto binnenlands product) met 0,1% zal stijgen. Deze twee zaken staan dus direct met elkaar in verbinding.
Wat kunnen wij verwachten voor de toekomst?
De Rijksoverheid zet zich in om vrouwen met een afstand tot de arbeidsmarkt de mogelijkheid te bieden om zichzelf op professioneel vlak te ontplooien. Denk hierbij aan het project Educatie voor Vrouwen met Ambitie (EVA). Dit project van de Nederlandse overheid traint vrouwen op het gebied van empowerment. Het zorgt bij de vrouwen voor een betere arbeidsmarktoriëntatie. Daarnaast biedt het project taalscholing aan voor vrouwen met een migratieachtergrond. Verder wil de Nederlandse overheid meer vrouwen aan de top van grote bedrijven zien.
De topfuncties moeten in de toekomst gelijkwaardig verdeeld worden tussen mannen en vrouwen. Om dit te bereiken, heeft de overheid per 1 januari 2022 een ingroeiquotum vastgesteld. Nederlandse beursgenoteerde bedrijven moeten bij nieuwe benoemingen voor hun Raad van Commissarissen tenminste één derde mannen en één derde vrouwen in de raad toelaten.
Verder wordt er gekozen voor een verandering in het opnemen van ouderschapsverlof per augustus 2022. Zowel mannen als vrouwen krijgen de mogelijkheid om 9 weken betaald verlof op te nemen in het eerste levensjaar van hun kindje. Het loon dat tijdens dit betaalde ouderschapverlof wordt uitbetaald, bedraagt 70% van het dagloon en krijgen de mannen en vrouwen door het UWV uitbetaald. Met deze regeling hoopt de Nederlandse overheid dat zowel mannen als vrouwen de verantwoordelijkheid nemen voor het gezin. Waardoor de vrouw in deze periode gewoon kan blijven werken en de zorg voor de nieuwe baby kan afwisselen met de man. Zo wordt loopbaanonderbreking bij vrouwen die een baby krijgen verminderd. Vrouwen kunnen meer in de werkflow blijven. En ze hoeven de zorg voor de baby niet in hun eentje op te pakken, omdat de man daarin kan bijspringen.
