Toenemende vergrijzing en krapte op de arbeidsmarkt, moeten we ons zorgen maken?
Uit cijfers van het CBS is gebleken dat de leeftijdsgroep 15 tot 75 jarige in Nederland voor het eerst aan het afnemen is. Hoewel het aantal ‘jonge’ mensen afneemt, is er nog wel een toename van het aantal ouderen. De gemiddelde leeftijd van de bevolking blijft maar stijgen. Dit komt vooral door de goede gezondheidsvoorzieningen. Echter, zien we dat de groep werkende blijft afnemen, hierdoor moet een kleiner deel van de bevolking werken en bijdragen aan de zorgkosten voor de grotere groep gepensioneerden en hulpbehoevenden.
Wat is de oorzaak van een krimpende werkende populatie?
Een van de voornaamste redenen is dat mensen vandaag de dag later beginnen aan kinderen. Daar bovenop krijgen ze gemiddeld ook minder kinderen dan een gezin 50 jaar geleden deed. Vanzelfsprekend worden er nu dus jaarlijks minder kinderen geboren waardoor de bevolkingsgroei afneemt. Deze krimpende groep jongvolwassenen en volwassenen draagt nog steeds de verantwoordelijkheid om te voorzien in de zorgkosten voor de gehele bevolking. Door de demografische verschuiving zien we dat een kleine groep mensen een groter vermogen bij elkaar moet werken.
Hoe kun je minder mensen, meer geld laten verdienen?
Wanneer je het Nederlandse verdienvermogen bij de werkende populatie wil opkrikken, dient de bevolking hoger opgeleid te worden en dient er meer aandacht naar onderzoek, ontwikkeling en innovatie uit te gaan. Dit is helaas op korte termijn niet te realiseren. Wel kunnen er stappen worden gezet in de juiste richting, zodat alle werkende en gepensioneerde Nederlanders er op de lange termijn de vruchten van kunnen plukken.
Op welke manier kun je de werkende populatie in Nederland nog meer vergroten?
Een investering in nationale scholing is een plan dat meerdere decennia kan duren. Een ander plan wat mogelijk op kortere termijn een oplossing kan bieden is om de huidige werkende populatie uit te breiden. Dit kan gedaan worden door middel van arbeidsmigranten. Dit zijn mensen die voor een bepaalde tijd naar Nederland komen om werkzaamheden te verrichten. Mede door het Verdrag van Schengen is tussen landen in de Europese unie vrij verkeer van personen mogelijk. De beste manier om meer arbeidsmigranten naar Nederland te trekken, is om bedrijven die met een structureel personeelstekort te maken hebben, klaar te stomen om meerdere Europese arbeidsmigranten aan te nemen. Wanneer de werkgevers het aanbod voor de arbeidsmigranten interessant genoeg maken, is de kans dat deze groep naar Nederland wil komen om voor Nederlandse ondernemingen te werken veel groter.
Wat verandert er op het moment dat het personeelstekort door de vergrijzing op de arbeidsmarkt het toppunt bereikt?
Jules Theeuwes, hoogleraar arbeidseconomie, schetst een scenario tussen 2020 en 2030, waarin de lonen voor de Nederlandse werkende populatie flink zullen stijgen. Dit komt vooral doordat de personeelstekorten, door de vergrijzing op de arbeidsmarkt, bedrijven dwingen om onderling om het beste personeel te vechten. Er zullen veel bedrijven zijn die alles op alles zetten om de beste werknemers bij de concurrent weg te kopen.
Goed nieuws voor de arbeidsproductiviteit
Arbeidsproductiviteit staat voor de kwantiteit van geleverde arbeid. Er kan economische groei plaatsvinden, als er bijvoorbeeld genoeg banen en werkuren beschikbaar zijn. Men werkt tegenwoordig vaak met software of handige tools, die het mogelijk maken om het werk dat je moet doen, sneller uit te kunnen voeren. Sommige taken zijn in de afgelopen jaren zelfs volledig geautomatiseerd. Dit betekent dat je daar geen werkuren meer in hoeft te steken, waardoor je tijd overhoudt voor belangrijkere taken.
Over de afgelopen jaren is het opleidingsniveau van de gemiddelde Nederlander flink gestegen. Er zijn steeds meer hoogopgeleide mensen die doorgaans beter betaalde banen kunnen betrekken. Als je naar het bruto binnenlands product kijkt, dus wat mensen gemiddeld bruto verdienen, is dit bedrag tussen 1995 en 2014 met 40% gestegen (gecorrigeerd voor inflatie). Dat is een enorme groei, terwijl het aantal werkuren in diezelfde periode maar met 15% is toegenomen. Men verdient meer geld, in minder tijd.
Over de komende jaren zal duidelijk worden wat voor effect de vergrijzing en krapte op de arbeidsmarkt hebben gehad. Vond je dit een interessant onderwerp, neem dan vooral een kijkje bij onze andere blogs
